Khi bạn học bất kỳ một ngôn ngữ lập trình hay công cụ nào liên quan đến dữ liệu, có một khái niệm chắc chắn sẽ luôn được nhắc đến – đó là CRUD. Trong SQL, CRUD không chỉ là kiến thức căn bản, mà còn là trái tim của mọi thao tác mà bạn sẽ thực hiện với cơ sở dữ liệu. Hiểu rõ CRUD chính là hiểu được vòng đời của một dữ liệu, từ lúc được tạo ra, cập nhật, cho đến khi bị xóa bỏ.
Trong bài học này, chúng ta sẽ tìm hiểu rõ CRUD là gì, vì sao nó quan trọng, và từng nhóm câu lệnh SQL liên quan đến các thao tác này.
CRUD là gì?
CRUD là viết tắt của 4 thao tác cơ bản trên dữ liệu:
- C – Create: Tạo dữ liệu mới
- R – Read: Đọc, truy vấn dữ liệu
- U – Update: Cập nhật dữ liệu đã có
- D – Delete: Xóa dữ liệu
Mỗi chữ cái đại diện cho một loại hành động mà người dùng hoặc chương trình có thể thực hiện trên một cơ sở dữ liệu quan hệ. Nếu bạn đã từng dùng một hệ thống quản lý như website bán hàng hay ứng dụng ghi chú, thì đằng sau đó luôn có các thao tác CRUD được thực thi.
CREATE – Tạo dữ liệu mới
Đây là bước đầu tiên, khi bạn muốn thêm một bản ghi mới vào bảng.
Câu lệnh cơ bản:
INSERT INTO ten_bang (cot1, cot2, ...)
VALUES (gia_tri1, gia_tri2, ...);
Ví dụ:
INSERT INTO users (name, email)
VALUES ('Nam', 'nam@example.com');
READ – Đọc, truy vấn dữ liệu
Đọc ở đây không chỉ là xem dữ liệu, mà còn là tìm kiếm, lọc, sắp xếp, kết hợp nhiều bảng… Bạn sẽ thường xuyên dùng câu lệnh SELECT.
Câu lệnh cơ bản:
SELECT cot1, cot2 FROM ten_bang WHERE dieu_kien;
Ví dụ:
SELECT name, email FROM users WHERE id = 1;
UPDATE – Cập nhật dữ liệu
Khi dữ liệu thay đổi, bạn cần cập nhật nó cho đúng. Câu lệnh UPDATE sẽ giúp bạn sửa thông tin của các bản ghi đã tồn tại.
Câu lệnh cơ bản:
UPDATE ten_bang
SET cot1 = gia_tri1, cot2 = gia_tri2
WHERE dieu_kien;
Ví dụ:
UPDATE users
SET email = 'nam.moi@example.com'
WHERE id = 1;
Lưu ý: luôn phải có
WHEREđể tránh cập nhật toàn bộ bảng ngoài ý muốn.
DELETE – Xóa dữ liệu
Đôi khi, bạn không còn cần một bản ghi nữa, lúc đó câu lệnh DELETE sẽ được dùng.
Câu lệnh cơ bản:
DELETE FROM ten_bang WHERE dieu_kien;
Ví dụ:
DELETE FROM users WHERE id = 1;
Cảnh báo: Xóa dữ liệu là hành động không thể hoàn tác nếu không có cơ chế sao lưu. Hãy cẩn thận khi sử dụng.
Tổng kết:
CRUD chính là nền tảng của bất kỳ hệ thống quản lý dữ liệu nào. Khi bạn hiểu được cách sử dụng các câu lệnh INSERT, SELECT, UPDATE, và DELETE, bạn đã nắm được 90% các thao tác thường gặp trong SQL rồi. Những bài học tiếp theo sẽ đi sâu vào từng nhóm câu lệnh, với ví dụ cụ thể và thực hành thực tế hơn.
👉 Trong bài tiếp theo, chúng ta sẽ bắt đầu với câu lệnh SELECT – bước đầu tiên để đọc và hiểu dữ liệu trong bảng. Đây là bước quan trọng để bạn xây dựng khả năng truy vấn dữ liệu một cách linh hoạt và hiệu quả.
Thảo luận