Giới thiệu Phương pháp Wyckoff

Wyckoff và cách nhìn thị trường

Wyckoff tin rằng mọi biến động trên thị trường, dù là ở bất kỳ cổ phiếu nào, đều có thể được xem như kết quả từ hành động của một “người điều khiển vô hình”. Ông gọi đó là Người Tổng hợp. Về lý thuyết, người này ngồi sau hậu trường, thao túng giá để khiến bạn thua lỗ nếu bạn không hiểu luật chơi; và ngược lại, bạn có thể đi cùng chiều và hưởng lợi nếu bạn nắm rõ cách anh ta vận hành.

Về Richard Wyckoff

Richard Demille Wyckoff (1873–1934) là một trong những người tiên phong trong phân tích kỹ thuật đầu thế kỷ 20. Ông được xem là một trong năm “cây đại thụ” của trường phái này, cùng với Dow, Gann, Elliott và Merrill.

Wyckoff bắt đầu làm việc cho một công ty chứng khoán từ năm 15 tuổi, và đến tuổi 20 ông đã làm chủ công ty riêng của mình. Sau đó, ông sáng lập và biên tập Tạp chí Phố Wall, với số lượng phát hành hơn 200.000 bản – một con số rất lớn vào thời điểm đó.

Là người ham học hỏi, Wyckoff dành nhiều năm quan sát hoạt động thị trường và giao dịch của những huyền thoại như JP Morgan và Jesse Livermore. Từ đó, ông tổng hợp và hệ thống hóa thành Phương pháp Wyckoff – bao gồm luật lệ, nguyên tắc và kỹ thuật về giao dịch, quản lý vốn và tâm lý kỷ luật.

Tầm nhìn của Wyckoff

Trong quá trình quan sát, Wyckoff nhận thấy hầu hết nhà đầu tư nhỏ lẻ thường xuyên bị “dắt mũi” bởi các nhóm lớn. Vì thế, ông quyết tâm truyền đạt cho công chúng “luật chơi thực sự” – cách mà dòng tiền lớn (smart money) vận hành.

Những năm 1930, ông lập ra một trường học (sau này trở thành Viện Thị trường Chứng khoán), nơi dạy về cách nhận biết giai đoạn tích lũy và phân phối của cổ phiếu để giao dịch cùng hướng với tay to. Các kiến thức này đã được kiểm chứng suốt gần 100 năm và đến nay vẫn còn giá trị.

Phương pháp Wyckoff – Cách tiếp cận 5 bước

Wyckoff đưa ra một quy trình 5 bước để chọn cổ phiếu và tham gia giao dịch:

1. Xác định vị trí và xu hướng của thị trường

Hãy xem thị trường đang trong giai đoạn tích lũy, phân phối, hay đang có xu hướng rõ rệt. Phân tích cung – cầu, biểu đồ thanh và cả biểu đồ P&F để dự đoán hướng đi sắp tới.

2. Chọn cổ phiếu đi đúng với xu hướng

• Nếu thị trường tăng: chọn những cổ phiếu mạnh hơn thị trường (tăng nhanh hơn khi thị trường lên, giảm ít hơn khi thị trường điều chỉnh).
• Nếu thị trường giảm: chọn cổ phiếu yếu hơn (giảm mạnh hơn khi thị trường xuống).
• Nếu cổ phiếu không rõ ràng, bỏ qua.

3. Chọn cổ phiếu có mục tiêu giá đạt yêu cầu

Wyckoff dùng biểu đồ P&F để tính mục tiêu giá dựa trên nguyên tắc Nguyên nhân – Kết quả:

• Số lượng tích lũy ngang = nguyên nhân.
• Biến động sau đó = kết quả.
  Hãy chọn cổ phiếu có “nguyên nhân” đủ lớn để đạt được mục tiêu lợi nhuận mong muốn.

4. Kiểm tra mức độ sẵn sàng bùng nổ

Áp dụng 9 bài kiểm tra mua/bán. Ví dụ:

• Trong vùng tích lũy: nguồn cung đã cạn kiệt chưa? Có dấu hiệu hồi phục với khối lượng thấp không?
• Trong vùng phân phối: có bằng chứng nguồn cung lớn đang xả ra không?
  Kết hợp biểu đồ thanh và P&F để xác nhận.

5. Canh thời điểm theo thị trường chung

Khoảng 75% cổ phiếu đi theo hướng thị trường chung. Vì thế, bạn nên đặt lệnh thuận theo xu hướng chính. Wyckoff chỉ ra cách nhận biết đảo chiều qua:

• Thay đổi hành vi giá (ví dụ: cây nến giảm mạnh nhất sau một xu hướng tăng dài).
• Ba quy luật Wyckoff: Cung – Cầu, Nguyên nhân – Kết quả, Nỗ lực – Kết quả.

Đừng quên đặt stop-loss, và di chuyển dần theo diễn biến giá cho đến khi chốt lời.

👉 Nói ngắn gọn, Wyckoff dạy chúng ta cách “đọc vị” thị trường: biết khi nào dòng tiền lớn gom hàng, khi nào họ phân phối, để từ đó giao dịch theo cùng chiều thay vì chống lại họ.

Sơ đồ infographic trực quan 5 bước Wyckoff